Stilte als weg naar het authentieke zelf, introspectie naar de betekenis van leegte en stilte: hierin schuilt de dubbele gelaagdheid die textielkunstenares Lut D’Hondt ons met deze videoschets wil meegeven. Stilzwijgend zuigt zij ons mee in de intimiteit van haar wereld, een wereld waarin stoffen, naald en garen de melancholie van de herinnering bepalen. Uitgangspunt is hier de referentie aan de Spaanse barokmeester Francisco de Zurbarάn (1598-1664) voor wie de gedrapeerde witte stof ook een bijzonder mystieke betekenis had. Het olieverfschilderij De heilige Serapion kan beslist één van de meest fascinerende werken van de meester genoemd worden. De geestelijke als toonvoorbeeld van christelijk geloof in de strijd tegen de moren, was de eerste martelaar van de nieuwe orde van de mercedariërs die in 1240 in Algiers de kruisdood stierf, nadien gevierendeeld en onthoofd. Op het schilderij hangt de monnik lichtjes doorgezakt in de touwen en met het hoofd opzij gebogen, net zoals Christus aan het kruis, evenwel zonder enig spoor van bloed of wonden. Het witte habijt met het invallend licht op de plooienval is een pareltje van monochrome schilderkunst en juist in deze witte symfonie zoekt Lut D’Hondt haar plastisch antwoord. Vanuit de infobladzijde van het studieboek schuift het beeld traag over een vouwrijk wit laken, biedt zij haar suggestie van een verhaal achter een beeld aan. Een golvend lijnenspel trekt subliem plooien in het linnen. Het lijkt of het gekozen thema van ondergeschikt belang geworden is, maar dat ieder detail van de stof als gemanipuleerd spel van lichtinval en schaduwpartij zich etaleert als een transcendente verstilling tussen materie en geest. Een ogenschijnlijke rust, een meditatieve leegte waarin, net zoals in het werk van de Amerikaanse avant-gardecomponist John Cage, het eenvoudigweg er-zijn van de dingen zich opwerpt, aan- en afwezigheid in elkaar vervloeien, net als klaarte tegenover donkerte, dag tegenover nacht balanceren met de tijd als scheidslijn. Het schetsboek noteert krabbels, cijfers, berekeningen, zet het authentieke zelf om in blauwe vluchtige lijnen die het tere wit, het tere licht ontsluiten, tastbaar, zichtbaar en voelbaar maken. Stilte als ontvangstruimte voor het sacrale, het verhevene, het sublieme. Een heilige stilte als een eerste dag, als een prille morgen waarop alles nog mogelijk is. Een heilige stilte waarin een scheppend woord kan klinken, waarin een scheppend gebaar zich kan voltrekken. De metamorfose van de plooienval is niet langer een leegte, maar een uniek vol-ledig zijn.
Freddy Huylenbroeck