De intimiteit van het schetsboek XIV - Lisa MALFLIET

 

Met Lisa Malfliet blader ik in het type van schetsboek dat wellicht het meest beantwoordt aan de klassieke gebruikscriteria en het verwachtingspatroon van de kijker: een volume van spontane, pretentieloze en directe, los-uit-de-pols geschetste tekeningen die de karakteristieke eigenheid van een situatie, van een tijdelijke momentopname, met enkele potlood-, pen- of penseeltrekken weet vast te houden. Dit persoonlijk handschrift etaleert heel de rijkdom van de creativiteit, van de tekentaal en begaafdheid van de maker, in dit geval van Lisa Malfiet, op het ogenblik van ontstaan zelf. Als kunstenaar heeft zij een oog voor haar omgeving, registreert beter de natuur, de mensen, de stad, de belevingswereld om haar heen dan de meest gevoelige cameralens. De intimiteit van drie schetsboeken laat zij ons in de ingezonden videoschets zien. Een duidelijk signaal van bewogenheid èn betrokkenheid tot haar gekozen onderwerp, de ene keer gerapporteerd met een zwierige speelsheid, de andere keer vertoont haar tekening een schijnbare nervositeit, alsof haar registratie betrapt werd door het subject. Op volgende bladzijden getuigt haar lijnvoering dan weer van een verbluffend onthechtende eenvoud: een vlek, een veeg, een lijn die leven wordt. Maar ook de uitgewerkte detailstudie is haar niet vreemd en met een minutieuze perfectie werkt zij haar tekenonderwerp uit tot een mogelijks dienende voorstudie. Hoewel dit niet direct in haar bedoeling ligt. De tekening als autonoom kunstwerk of als voorontwerp voor bijvoorbeeld de guldenboekverluchting die zij reeds enkele jaren voor de gemeente uitvoert, zijn raar of zelden in deze carnets aan te wijzen, misschien op een portret van een familielid of goede kennis na. Ogenschijnlijk moet ik met deze boeken veeleer terugdenken aan het fameuze album de dessin uit de Belgische romantiek met figuren als Gustaaf Wappers, Nicaise De Keyser, Henri De Braekeleer en Hendrik Schaefels waarbij het bon ton was om bij een expositie evenzeer een dagboek met schetsen ter beschikking te leggen. Malfliets snelle en bezielde notities zijn in gevoelsgeladenheid, gebaar en uitdrukking de directe neerslag van een aantal scherp geobserveerde taferelen, figuren, werkzaamheden. Zij tekent in de eerste plaats de warmte van haar familie- en vriendenkring: moeder aan de strijktafel, haar musicerende broer in een rockband, op gitaar of keyboards, op stap met de fiets, haar hond als trouwe metgezel. Maar ook de verwijzing naar haar professionele achtergrond is afleesbaar. Zeven jaar lang was zij als leerkracht waarnemingsteken, vormgeving en creatie actief in de mode- en publiciteitsafdeling van de Portus Berkenboomschool te Sint-Niklaas. Haar studenten en hun creaties, de catwalk en het mode-atelier, vormen dan ook een sprankelend steeds weerkerend thema. Maar ook terrastaferelen, het zwembad, bus- en tramreizigers, bouwvakkers of gewoon de scharrelende kippen in het hoenderhok genieten haar interesse om ze speels, spetterend en vitaal als een verheerlijking van het leven aan het papier toe te vertrouwen. Misschien dat hier de uitspraak van Rik Wouters, boegbeeld van de Brabantse fauvisten, als haar plastische motivatie kan gesteld worden: Men moet leren klaar te zien en te tekenen zoals men schrijft, zeggen in een sobere lijn wat men te zeggen heeft. Haar tekenschrift is hieraan schatplichtig, gegroeid en geresulteerd vanuit die bewogenheid van haar kijkgedrag.

Freddy Huylenbroeck │Hamme, 2021-01-25