Crux Interpretum 

12 maart - 9 april 2017

Groepstentoonstelling

Het kruis is een interpretatief thema in de kunstwereld. Vertwijfeling en verwondering, smart en zonde, tragedie en wanhoop, lijden en dood zijn doorheen de tijd oneindig vaak voorgesteld met het kruis als bindteken, al dan niet vanuit een religieus perspectief. De kruisvorm én de aansluitende kruislegende worden sinds mensenheugenis door ontelbare mensen gekoesterd, op uiteenlopende plaatsen vereerd, maar ook verworpen en misbruikt. De interpretatie van het kruis, waarmee de mens een zekere vorm van sacraliteit wil verwoorden en waarin op symbolische wijze zelfs de kern van het christelijke geloof is samengevat, is divers en intrigerend.
Het kruis heeft sowieso zijn eigen aantrekkingskracht, mede vormgegeven door een reliekencultus, door kruistochten en pelgrimages, door het visuele aspect van het middeleeuwse geheugen vervat in kerkschatten, retabels en architectuur. Waarom het kruis als thematisch uitgangspunt voor een collectieve tentoonstelling? Vooreerst om een antwoord te kunnen formuleren op de vraag naar de betekenis van dit symbool dat zo tot de verbeelding spreekt, maar gelijktijdig ook zoveel weerstand oproept.

Schreef Paulus in de jaren 50-52 na Christus in zijn eerste brief aan de Korintiërs niet de stelling dat een gekruisigde Christus voor Joden een aanstoot was, voor heidenen een dwaasheid. Het kruis als executiemiddel is een historisch feit waar we niet aan voorbij kunnen gaan om te kunnen bepalen wat het kruis ons vandaag te zeggen heeft. Op vrijdag 7 april van het jaar 30 stierf dus een zekere Joshua Ben Jozef uit Nazareth de smadelijke kruisdood op een kleine heuvel, Golgotha genaamd, gelegen even buiten de toenmalige noordelijke stadsmuur van Jeruzalem. Geen enkel thema heeft sindsdien zo veel sporen nagelaten als dit passieverhaal. Vanaf de narratief picturale kwaliteiten van de vier evangelisten, over diverse gebeden, passietraktaten tot herwerkte apocriefe brieven en sermoenen, van liturgische drama’s en kruisevocaties tot eigentijdse passiespelen, van passieliederen tot symfonische gedichten, toneelmuziek en oratoria, … een geestelijke oefening waarmee wij steeds opnieuw herinnerd worden aan de weg die Hij ging.

Een aantal artistieke meditaties op het Crux Interpretum is het leidmotief van deze tentoonstelling, waarin maar liefst 30 kunstenaars transposities tonen van de kruislegende en van kruismotieven, al dan niet herkenbare iconografische echo’s van het passieverhaal, vertaald naar de algemene thematiek van lijden en dood in zijn veelzijdige gelaagdheid. De kruislegende fungeert hierbij als veelzijdig metafoor voor persoonlijke ervaringen en eigentijdse situaties, waardoor de vertrouwde motieven een nieuwe aanpak en eigen inhoud werden ingeblazen. Een nieuw zicht geeft het oude meestal een nieuwe aanschijn, maar blijft sowieso onderhevig aan sterk dialogische kanten en gekende gevoelsevocaties inherent aan dit gegeven. Deze meditaties over, onder en voorbij het kruis heropenen de discussie tussen het kruis als gruwel en het kruis als teken van overwinning, de stervensweg naar bevrijding en hereniging, het kruishout door God gekozen als meest onwaardige middel om zijn triomf over Satan te verzekeren, weliswaar met centraal de prangende vraag sinds eeuwen: Wie was eigenlijk deze man van die bewuste vrijdagmiddag? 

Vernissage op zondag 12 maart 2017 om 16 uur. Toelichting door Freddy Huylenbroeck, curator id+Art. Een poëtische kijk door Lisette Waterschoot, dichter.

Aperitieflezing op zondag 9 april 2017 om 11 uur door Christian Wittebroodt, voorzitter Museum Moderne Religieuze Kunst, Brussel rond het thema: Kunnen kunst en religie vandaag elkaar nog raken? Aansluitend broodmaaltijd mits voorinschrijving.